Gezond Tussendoortje

Het afgelopen jaar heb ik voor een pittige uitdaging gestaan, zoals velen. Begin vorig jaar werd onze lieve dochter geboren en, zoals de meeste verzorgers zullen beamen, dat brengt elke maand een nieuw levensritme met zich mee. Daarnaast werkte ik als docent binnen de coronamaatregelen online en hoewel ik deze ontwikkeling deels verwelkomde en de kansen hierin ervoer en nam, betekende dit wel dat ik vanuit huis werkte. In combinatie met de gedeelde zorg voor onze dochter, maakte dit een jaar waarin de grenzen tussen werk en privé continu vloeiend waren. Vloeiend qua innerlijke, mentale bewegingen en aandachtsgebieden en vloeiend qua het innemen van ruimtes in de woon – en werkomgeving.

Nu is dit een setting die mij primair aanspreekt, binnen de contouren van een voor mij veilige omgeving kan ik intens vrij creëren en daar ervaar ik welzijn bij. Toch werd gegeven de komst van onze dochter, de toename van reactiesnelheid die je als ouder ervaart (lees ook wel: stress) en de maatschappelijke situatie een ander aspect een behoorlijke uitdaging: de welbekende werk/privé-balans.

Deze balans komt tijdens coachgesprekken regelmatig ter sprake. En hoewel de benaming de vinger op een zere plek kan leggen, krijgen we met de verwoording nog niet per se helder zicht op de onderliggende, psychologische dynamiek die hiermee verbonden is. Nu is daar ook geen eén duiding van, er zijn veel individuele, contextuele factoren bij betrokken. Toch licht ik in deze blog graag een mogelijk interessant perspectief op deze balans toe om je te inspireren bij jezelf te onderzoeken hoe deze balans voor jou in de ervaringspraktijk uitpakt, gevormd en wijs begeleid wordt.

Nog even los van de vraag hoeveel uren (kwantiteit) je wilt besteden aan werk en aan privé-activiteiten, is het interessant te kijken hoe je de kwaliteit van je aandacht ervaart bij wat je schaart onder “werk” en “privé”.

Wanneer de grenzen tussen werk en privé meer vloeiend worden, onder andere omdat je binnen de coronamaatregelen vanuit huis werkt en je dus letterlijk in dezelfde omgeving woont als werkt, dan kan het een extra uitdaging worden om de focus, de houding, de gedachten, gevoelens en motivaties die je werkgerelateerd onderhoudt en nodig hebt, los te laten en ruimte te creëren voor ervaringen en activiteiten die we doorgaans “privé” noemen. De privé ervaringen en activiteiten gaan bovendien naar gelang onze menselijke behoeften liever samen met een ándere kwaliteit van aandacht, omdat  we daarin eerder open verbinding behoeven en geen resultaatgerichtheid. We spreken in de volksmond dan ook wel over “quality time”.

Bovenstaande hoeft overigens niet te betekenen dat de open verbinding niet binnen werkactiviteiten belangrijk is. Afhankelijk van je activiteiten, zal dit met meer of mindere mate evengoed van belang zijn en sowieso voor de ervaring van welzijn van belang zijn. Maar over het algemeen gesproken zie je tussen werk en privé een nuancering, waarbij werkgerelateerde aandacht meer focus en doelgerichtheid vraagt en de behoefte in het privéleven meer ligt bij open, verbindende, soms zeer presente en dan weer dagdromende aandacht. Wanneer we dan spreken over een werk/privé-disbalans, gaat het frequent over de frustratie van de behoefte aan kwalitatief goed contact thuis en in andere sociale kringen en om behoefte aan diepere ontspanning of meer vrije exploratie.

Ik zou willen pleiten voor een regelmatige wisseling van kwaliteit van aandacht gedurende de dag, nog even onafhankelijk van de vraag of deze wisseling werk – of privégerelateerd is. Met andere woorden, dat je gedurende een werk-&woondag regelmatig wisselt tussen doelgerichte wilsbekwaamheid, vrijblijvende, speelse, soms expressieve dagdromerij  en presente, opmerkzame aanwezigheid en verbinding.

Centraal hierin staat de regelmatige overgang tussen deze kwaliteiten van aandacht. En dat is ook een sprekende kern, wat mij betreft, als het gaat over de werk/privébalans. Nu dat de woonomgeving voor velen ook een werkomgeving is geworden, is het extra belangrijk dat je tussen activiteiten door momenten neemt om een ‘mindfulle transitie’ te creëren. Een gezond tussendoortje.

Bijvoorbeeld, door toch dat blokje om te wandelen tussen Zoom-gesprekken door, door even te lezen en je onder te dompelen in een fictieve wereld, door tussendoor een paar of meer minuten stil te zitten met je ogen dicht (een vrije vorm van meditatie), contact te maken met je ademhaling als object van aandacht of door de ruimte die je overdag als werkplaats hebt gebruikt ritueelmatig (al dan niet met ontspannende muzikale begeleiding of clownesque vrolijkheid) op te ruimen, zodat de opmaak van je omgeving je ook de feedback van rust en vrijheid biedt en je gedurende het opruimen de taken en focus van werken ( de mindset, het type aandacht) losser laat.

Een concreet aandachtspunt om mee te nemen uit dit blog ter zelfonderzoek, is de vraag: hoe creëer jij een verfrissende transitie tussen werk – en privé momenten? Welke gezonde tussendoortjes neem jij, mentaal-emotioneel?

In plaats van te focussen op de uren die je werkt of de behoeften die je privé hebt, onderzoek je wat je doet tussen activiteiten door en hoe dit effect heeft op de kwaliteit van je aandacht. Je kunt het onderzoeken, dagelijks vrijuit beschrijven en gaandeweg herkennen wat er wel ‘werkt’ en wat er niet ‘werkt’. Figuurlijk dan 😉.